نشریه فایننشال تایمز روز یکشنبه ۲۶ مه (ششم خرداد) در گزارشی به نقل از مقامات آمریکایی نوشت که انتظار میرود ایالات متحده ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی را در هفتههای آینده لغو کند.
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، سه سال پیش، بلافاصله پس از ورودش به کاخ سفید، فروش چنین تسلیحاتی به عربستان سعودی را به حالت تعلیق درآورد و از رهبری ریاض در جنگ یمن به دلیل نگرانی از استفاده سلاحهای ساخت آمریکا در حملات هوایی انتقاد کرد.
این تصمیم کاخ سفید پس از میانجیگری سازمان ملل برای آتشبس در سال ۲۰۲۲ مورد بررسی قرار گرفته است، زیرا ریاض در تلاش است خودش را از مناقشه یمن که ۹ سال پیش وارد آن شد، خارج کند.
به نوشته فایننشال تایمز، لغو این ممنوعیت تازهترین نشانه از بهبود روابط بین دولت بایدن و ریاض خواهد بود. به گفته یکی از منابع آگاه، واشینگتن پیشتر به عربستان سعودی که به طور سنتی یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات آمریکایی است، اعلام کرده که آماده است این ممنوعیت را لغو کند.
پس از آن که در مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۱۹، بایدن انتقادهای زیادی را به سیاستهای عربستان سعودی وارد کرد، در سالهای گذشته رفتهرفته روابط ریاض و واشنگتن به طور قابل توجهی بهبود یافته است. نزدیکی این دو کشور به ویژه پس از تهاجم روسیه به اوکراین رخ داد زیرا به نظر میرسد این باور در واشینگتن تقویت شد که به همکاری عربستان سعودی در موضوعات کلیدی، از جمله انرژی، و حمایت از سیاستهای آمریکا در خاورمیانه نیاز دارد.
مقامات ارشد ایالات متحده این هفته گفتند که واشینگتن و ریاض به نهایی کردن مجموعهای از توافقات دوجانبه از جمله یک پیمان دفاعی و همکاری ایالات متحده در مورد برنامه هستهای غیرنظامی نوپای عربستان سعودی نزدیک شدهاند. این توافقها بخشی از یک پیمان گستردهتر با میانجیگری آمریکا خواهد بود که کاخ سفید انتظار دارد به عادیسازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل منجر شود. با این حال ریاض تاکید کرده است که عادیسازی رابطه با اسرائیل به موافقت تلآویو برای برداشتن گامهایی در جهت ایجاد یک کشور فلسطینی بستگی دارد.
کاخ سفید از اظهار نظر در این زمینه خودداری کرده است و مقامهای آمریکایی تاکید کردهاند که لغو ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی ارتباط مستقیمی با این مذاکرات ندارد.
نزدیکی واشینگتن و ریاض پس از آن است که در سالهای اخیر، ریاض با حوثیهای یمن وارد گفتوگوهای صلح شده است، زیرا شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی بر برنامههای توسعه داخلی بلندپروازانه خود و کاهش تنشها با برخی از کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران تمرکز کرده است.
پیشرفت در مذاکرات یمن پس از حمله حماس در هفتم اکتبر و حمله تلافیجویانه اسرائیل به نوار غزه متوقف شد. از آن زمان، حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی که بخشی از «محور مقاومت» محسوب میشوند، موشکهایی را به سمت اسرائیل شلیک کرده و به کشتیها در دریای سرخ حمله میکنند.
واشینگتن در ماه ژانویه شورشیان حوثی را به عنوان یک گروه تروریستی جهانی معرفی کرد و تصمیمی که در سال ۲۰۲۱ برای حذف این گروه از فهرست تروریستی گرفته بود را لغو کرد. با این حال، عربستان سعودی به تعامل با روند صلح یمن با میانجیگری سازمان ملل ادامه داده است.
افزون بر آن، ریاض به نشانه اینکه نمیخواهد تنشها با حوثیها را تشدید کند، به یک گروه عملیات دریایی به رهبری ایالات متحده که برای مقابله با حملات شورشیان یمنی به کشتیها طراحی شده بود، نپیوست.
در سوی دیگر نیز به نظر میرسد که در واشینگتن، خصومتهای منطقهای ناشی از جنگ اسرائیل و حماس، این باور را در دولت بایدن تقویت کرده است که به عربستان سعودی به عنوان یک شریک منطقهای کلیدی نیاز دارد. اکنون به گفته تحلیلگران، لغو ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی، گامی مهم در ادامه بازسازی روابط بین ایالات متحده و عربستان سعودی خواهد بود.